Waarom een vaandel?

Het vaandel zelf vertelt veel over de vereniging die dat vaandel voert. Is er nog een vaandeldrager en wie was de vaandelmaker? Is het vaandel ontrukt aan de vergetelheid of rijp voor het museum.  Het vaandel komt waarschijnlijk voort uit de militaire standaard, waaraan men kon herkennen met welke legereenheid men van doen had. Gemakkelijk om vriend en vijand te herkennen! De verbondenheid van militaire regimenten met hun muziekkorpsen zorgden ervoor dat later burgergezelschappen dit typische vaandel, wel wat anders gestileerd, overnamen.  Vaak is het vaandel vervaardigd van een bruin, donkerrood, donkerblauw of donkergroen fluweel. Vaandels vervaardigd aan het begin van de vorige eeuw of aan het eind van de negentiende eeuw (zoals het vaandel van Excelsior - 1899) zijn royaal omlijst met goudborduursel of zilverborduursel en bijpassende kwasten. Veel verenigingen koesteren het vaandel als een kostbaar verenigingsbezit. Soms aangevreten door de tand des tijds en soms heel knap onderhouden of gerestaureerd.

Het vaandel van Excelsior

Op 18 november 1899 schonk de heer Luloffs, kantonrechter in Vianen, de f.100,- die hij renteloos had gegeven in zijn geheel aan "Excelsior" voor de aanschaf van een vaandel. Het vaandel dat er nu nog steeds is.

Mevrouw van Houten bood, als vertegenwoordiger van het, toenmalige, fanfarekorps Excelsior het vaandel aan met de woorden: "Eendracht maakt macht, oefening kweekt kennis. Ik overhandig U het vaandel en spreek de wens uit dat dit vaandel er toe zal bijdragen dat de leden vol lust en ijver zullen samenwerken om het "Excelsior" tot waarheid te maken.".  

De heer Luloffs, erevoorzitter en om maar een modern woord te gebruiken "sponsor" van het vaandel, antwoordde hierop: "Het aanvaarden van dit vaandel legt de verplichting op dat allen zich moeten inspannen om Excelsior tot in lengte van dagen voor Vianen te behouden!".  De burgemeester wenste "Excelsior" van harte geluk met het vaandel. "Ik hoop dat de vereniging zijn vaandel steeds hoog mag houden, want muziek brengt beschaving en bevordert de kunstzin. Moge het fanfarekorps zich steeds beijveren goede muziek te geven en ik hoop van harte dat in de toekomst ter gelegenheid van muziekconcoursen en muziekfestivals het bij niemand zal opkomen om in strijd met het goede, dat muziek ons brengt, zich over te geven aan ongeregeldheid, onzedelijkheid of onmatigheid!"

Na deze stichtelijke woorden van de burgemeester begaven de leden zich met hun dirigent en hun vaandel naar de muziektent en gaven het Wilhelmus, Wier Neerlands Bloed en andere muziekstukken ten beste.Het vaandel heeft grote gouden kwasten afhangend aan weerszijden van het vaandel.  Het is ontworpen en vervaardigd door dhr. C.M. van Diemen te Dordrecht die op de Vaandel - tentoonstelling in Rotterdam (in 1909) goud behaalde.